ครั้งที่ 7

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย (EAED3207)

อาจารย์ผู้สอน อาจารย์จินตนา สุขสำราญ

วัน/เดือน/ปี 2 ตุลาคม พ.ศ.2557

ครั้งที่ 7 กลุ่มเรียน 101 (วันพฤหัสตอนเช้า)

เวลาเข้าเรียน 08.30-12.20 น. ห้อง 233 อาคาร 2

 Knowledge..

- กิจกรรมประดิษฐ์ของเล่นวิทยาศาสตร์

สื่อและอุปกรณ์ (accessories)

1. แกนกระดาษทิชชู

2. ที่เจาะกระดาษ

3. กรรไกร

4. กระดาษ

5. เชือก

ขั้นตอนการทำ (step)

                      1. นำแกนกระดาษทิชชูมาวางบนกระดาษแล้ววาดวงกลม 1 วง

                       2.  ตัดแบ่งครึ่งของแกนกระดาษทิชชู และตัดกระดาษรูปวงกลม 1 วง

3. เจาะรูแกนกระดาษทิชชู ทั้ง 2 ด้าน (หน้าและหลัง) และนำเชือกมาร้อย

4.   วาดรูปอะไรก็ได้ตามจินตนาการของตนเองลงบนกระดาษวงกลม

5. นำรูปมาติดไว้ที่แกนกระดาษทิชชูให้สวยงาม

สาธิต

สรุปกิจกิจกรรม.. >> การที่เราสร้างกิจกรรมให้เด็กได้ลงมือปฏิบัติจริง เด็กจะได้ทฤษฎีการเรียนรู้ คอสตรัสทาลิซึม

บทความ

1. นางสาวดาริกา

   บทความเรื่อง สอนเด็กปฐมวัยเรียนวิทย์จาก “เป็ด” และ “ไก่” สสวท.- ครูปฐมวัยสอนนักเรียนอนุบาลเรียนรู้วิทย์จาก “เป็ด” และ“ไก่” เริ่มจากเล่านิทานก่อน แล้วเอาลูกเจี๊ยบกับลูกเป็ดมาให้สังเกตลักษณะกันใกล้ๆ พร้อมตั้งคำถามเชิงวิทยาสาสตร์ให้สืบค้น และพาทัวฟาร์มเป็ด-ไก่ของ อบต.ก่อนให้นำเสนอผ่านรูปภาพ นักเรียนชั้นอนุบาล 1 และอนุบาล 2 ที่ครูลำพรรณี มืดขุนทด และ ครูไพรวัลย์ ภิญโญทรัพย์ ครูผู้ช่วย ทั้งสองสอนอยู่นั้นมีเด็กๆ ที่น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ และเด็กยากจนด้อยโอกาสจึงได้รับไข่จาก อบต.นาเพียง วันละ 2 ฟองต่อคน ต่อเนื่องกันนาน 3 เดือน เพื่อเพิ่มน้ำหนักตัว ฟาร์มเลี้ยงไก่และเป็ดของ อบต.นาเพียง นั้นอยู่อยู่ใกล้โรงเรียนนิดเดียว เดินข้ามรั้วโรงเรียนไปก็ถึง คุณครูจึงได้การจัดการเรียนรู้ด้วยการสืบเสาะหาความรู้ตามแนวทางของ สสวท.ผ่านนิทานเรื่อง “หนูไก่คนเก่ง” ซึ่งสอนให้เด็กๆ ได้รู้จักการช่วยเหลือตัวเอง อาบน้ำแต่งตัวเองได้ ทำงานส่งครูได้ทันเวลา       

2.  นางสาวกานดา  

จุดประกายเด็กคิดนอกกรอบจากของเล่นวิทยาศาสตร์ นำวัสดุเหลือใช้มาทสิ่งประดิษฐ์ ของของใช้

การประดิษฐ์-           เด็กประดิษฐ์เอง-           ครูทำไว้ตามมุม

3.  นางสาวกาญจนา

    การส่งเสริมกระบวนการคิด   เด็กมีความอยากรู้อยากเห็น ช่างสังเกต และชอบการสำรวจใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5ในการเรียนรู้ โดยอาจจะเริ่มจากการวาดภาพ โยการฝึกให้เด็กสังเกต ตั้งคำถาม แล้วมาเล่าให้พ่อแม่ฟังการบูรณาการมี  2 ประเภท คือ-รวมเป็นเนื้อเดียวกัน-การแยกสาระ

4.  นางสาวจารุวรรณ

     สอนลูกเรื่องปรากฎการณ์ธรรมชาติ  สอนในเรื่องที่มีผลกระทบต่อตัวของเด็กโดยตรง ในสาระธรรมชาติรอบตัว นำไปสู่การทดลอง และการปฏิบัติจริงจากสถานการณ์จริง และสถานการณ์จำลอง โดยการใช้คำถามเป็นตัวกระตุ้นให้เด็กเกิดการคิดวิเคราะห์บทความเรื่องที่ 5  สรุปได้ใจความดังนี้การสอนลูกเรื่อง อากาศ การเรียนรู้ลักษณะ ความสำคัญ ความจำเป็น ต่อการดำรงชีวิตซึ่งการจัดกิจกรรมนี้ เด็กจะได้คิดและตั้งคำถามและเขาก็จะเป็นผู้หาคำตอบด้วยตัวของเขาเองโดยครูเป็นผู้จัดประสบการตรงให้แก่เด็กได้ทำกิจกรรม

5. นางสาวนันทวดี

การสอนลูกเรื่องอากาศ (Teaching Children about weather) หมายถึง การจัดกิจกรรมให้เด็ปฐมวัยได้เรียนรู้ถึงส่วนผสมของก๊าซต่างๆและไอน้ำ รู้คุณสมบัติของอากาศว่าไม่มีสี ไม่มีรสชาติ และไม่มีกลิ่น ก๊าซที่มีอยู่มากและจำเป็นต่อสิ่งที่มีชีวิตคือก๊าซออกซิเจนที่มีอยู่ในอากาศรอบๆตัวเราทุกหนทุกแห่ง อากาศมีอยู่ในบ้านและบริเวณ มีอยู่ในโรงเรียน บริเวณรอบโรง เรียน กลางป่า เขา ชายทะเล แม่น้ำ น้ำตก สวน และอื่นๆเด็กปฐมวัยเป็นวัยอยากรู้อยากเห็น ช่างสงสัย เด็กมักจะมีคำถามอยู่เสมอ ว่าสิ่งนั้นคืออะไร ทำไมเป็นเช่นนั้น เรารู้ได้อย่างไร เมื่อเด็กมีความสนใจธรรมชาติรอบตัว คำถามที่ต้องการให้ผู้ใหญ่ตอบมีหลายเรื่อง รวมทั้งสิ่งที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น คืออากาศ เด็กมีคำถามเสมอว่า อากาศ คืออะไร มาจากไหน ทำไมหนูจับไม่ได้ วันนี้หนูอยากอาบน้ำเพราะร้อนมาก ๆ ทำไมเป็นอย่างนั้น หนูชอบวิ่งเล่นใต้ต้นไม้ เพราะเย็นกว่าในห้อง ทำไมเป็นเช่นนั้น ทำไมบางครั้งลมพัดเร็วมากจนโค่นต้นไม้หักลงมาได้ ทำไมลมพัดเร็วช้าไม่เหมือนกัน ลมพัดได้เร็วเพียงใด คำถามที่น่าสนใจของเด็ก จึงควรนำมาจัดเป็นกิจ กรรมเรียนรู้สำหรับเด็ก เรื่องอากาศ เพื่อพัฒนาความสามารถของเด็ก และเมื่อเด็กได้รับการตอบสนองให้สืบค้นหาคำตอบ เด็กจะรู้สึกสบายใจที่ได้รับการตอบสนอง จึงเป็นการพัฒนาการทางอารมณ์ที่เหมาะสมให้แก่เด็กอีกด้วย

เทคนิคการสอน (techinque)

     สอนโดยใช้คำถามเปิดโอกาสให้เด็กได้คิดอย่างอิสระ ให้เด็กได้ลงมือปฎิบัติจริงเกิดการเรียนรู้  การคิด  การสังเกต  ค้นคว้าเพื่อกระตุ้นให้เด็กเกิดทักษะการคิดเพื่อแก้ไขปัญหา

Evaluation

Self >> การแต่งกายถูกระเบียบ ร่วมทำกิจกรรมได้เป็นอย่างดี  แบ่งปันอุปกรณ์กันใช้กับเพื่อน

Friends  >> แต่งกายถูกระเบียบเป็นส่วนมาก ไม่คุยกันเยอะในขณะที่อาจารย์กำลังสอน

Teacher >> เข้าสอนตรงต่อเวลา ใช้ความรู้ในการทำกิจกรรมอย่างน่าสนใจ 

ครั้งที่ 6

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย (EAED3207) อาจารย์ผู้สอน อาจารย์จินตนา สุขสำราญ วัน/เดือน/ปี 18 กันยายน พ.ศ.2557 ครั้งที่ 5 กลุ่มเรียน 101 (วันพฤหัสตอนเช้า) เวลาเข้าเรียน 08.30-12.20 น. ห้อง 233 อาคาร 2




ความรู้ที่ได้รับ(Knowle)


*กิจกรรมที่ 1    ประดิษฐ์  ใบพัด
      มีขั้นตอนการทำดังนี้..

สรุปบทความในวันนี้..

เลขที่ 11  แสงสีกับชีวิตประจำวัน

    ในชีวิตประจำวันของเรานั้น มีอีกอย่างที่เกี่ยวข้องกับเราเสมอ เรื่องนี้อาจจะทำให้เราเห็นข้อจำกัดที่ทำให้เราไม่มีตาที่ดีเหมือนงูหรือ แมลงบางชนิด นั่นก็คือเรื่องของแสงสีใช่แล้ว อ่านไม่ผิด "แสงสี" ซึ่งถ้าใครที่เรียนศิลปะมาแล้วจะคุ้นกับคำว่าแม่สีมากกว่า 

เลขที่  12      เงามหัศจรรย์ต่อสมอง

       เงา เป็นพื้นที่ซึ่งแสงจากแหล่งกำเนิดแสงวัตถุหนึ่งบัง  เงากินพื้นที่ทั้งหมดหลังวัตถุทึบแสงเมื่อมีแสงอยู่ด้านหน้าภาพตัดขวางของเงาเป็นภาพเงาทึบสองมิติ หรือภาพฉายย้อนกลับของวัตถุความยาวของเงาที่เปลี่ยนแปลง มุมที่น้อยลงก่อให้เกิดเงาที่ยาวขึ้น

เลขที่  13    สอนลูกเรื่องอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม   

            จัดสภาพแวดล้อมโดยตรงจัดขยะ  ปลูกต้นไม้  และควรมีการจัดสภาพในโรงเรียน

 เลขที่ 14       วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย   

       เด็กจะไม่เรียนรู้ผ่านเนื้อหาโดยการลงมือกระทำ  ทดลอง  จากการสังเกตและการจำแนกประเภท  มี 2 ประเภท  คือ

  1.  ฝึกทักษะทางวิทยาศาสตร์ 

  2.  หาความรู้ทางวิทยาศาสตร์

  เลขที่  15      การทดลองวิทยาศาสตร์

1.    ทักษะสังเกต     
2.   ทักษะการวัด
3.      ทักษะการจำแนกระประเภท
4.       ทักษะการสื่อสาร
5.       ทักษะการลงความเห็น
6.      ทักษะการพยากรณ์

กิจกรรมสุดท้ายในวันนี้คือ  แสดงผลงานที่ได้มอบหมายในสัปดาห์ที่แล้ว  

และอาจารย์จึงได้บอกให้มาแก้ไข

การนำไปประยุกต์ใช้

1. สามารถนำวิธีการสอนมาประยุกตร์ใช้กับเด็กปฐมวัยได้2. สามารถจัดกิจกรรมเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์มาช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเด็กได้3. สามารถเข้าใจเกี่ยวกับพัฒนาการของเด็กเป็นลำดับขั้น

Evaluation

Self  >> เข้าเรียนตรงเวลา ตั้งใจฟังบทความที่เพื่อนนำเสนอจับประเด็นสำคัญ ตั้งใจฟังอาจารย์สอนร่วมตอบคำถามถึงจะตรงประเด็นบ้างไม่ตรงประเด็นบ้าง

Friends  >>  เพื่อนบางคนเข้าเรียนตรงเวลาบางคนก็เข้าเรียนสาย  เตรียมตัวนำเสนอบทความด้วยความตั้งใจ

ตั้งใจฟังให้ความร่วมมือในการตอบคำถาม

Teacher  >> สรุปบทความที่เพื่อนนำเสนอเพื่อให้เข้าใจง่ายและถามคำถามให้นักศึกษามีส่วนร่วม บอกวิธีหาบทความ ต้องเชื่อถือได้  อาจารย์สอนสนุกสนาน

ครั้งที่ 5

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย (EAED3207)

อาจารย์ผู้สอน  อาจารย์จินตนา  สุขสำราญ

วัน/เดือน/ปี   18  กันยายน  พ.ศ.2557

ครั้งที่ 5   กลุ่มเรียน 101 (วันพฤหัสตอนเช้า)

เวลาเข้าเรียน 08.30-12.20 น.  ห้อง 233  อาคาร  2

ความรู้ที่ได้รับ( Knowle)

        - กิจกรรมแรกอาจารย์ได้แจกกล้องให้ส่องว่าเห็นอะไรบ้างแล้วส่งต่อๆกันไปให้ดูกันทุกคน

เมื่อดิฉันได้ดู ก็พบว่า ภ้ามีแสงจะเห็นว่ามีอะไรอยู่ในนั้น สิ่งที่อยู่ในกล้องนั้นคือ ลูกปิงปอง(Ping pong ball.) และตีความหมายเป็นวิทยาศาตร์ว่า คือ แสงมากระทำกับวัตถุทำให้เรามองเห็นสิ่งต่างๆ

      - กิจกรรมต่อไปอาจารย์แจกกระดาษ A4 1แผ่น แล้วมาแบ่ง(Share)กัน 4 คนอละแบ่งครึ่งเป็น 2 ส่วน(Divide the paper into 2 sections) และอาจารย์ได้ให้ดูตัวอย่างของอาจารย์ว่า ด้านหนึ่งวาดจาร ส่วนอักด้านวาดผลไม้ จึงให้นึกศึกษาวาดรูปที่สอดคล้องกัน ดิฉันจึงวาด รูปใบบัว ส่วนอีกด้านวาด รูปกบ เสดแล้วนำไม้(Wood )มาติดกับกระดาษ(Paper) จากนั้นลองหมุน(Rotate)  ก็จะเห็นว่ารูปในแต่ละด้าน มารวมกันและสัมพันธ์กัน

            - กิจกรรมถัดมา อาจารย์ได้เปิดเพลงวิทยาศาตร์(Music science)

                                        http://www.youtube.com/watch?v=FX2YsROsh9A

พอฟังเพลงเสร็จอาจารย์และนักศึกษาได้ร่วมกันวิเคราะห์และบอกว่าเพลงนี้ให้ความหมายว่าอย่างไรบ้าง 

            * วิทยาศาตร์

-มีการมองต่างมุม

-ทดลอง ฝึกความคิด

-สรุป และหาเหตุผล

-ถ้าอยากรู้อะไรก็ลองใช้สมองดู

          - กิจกรรมสุดท้ายเพื่อนๆ เลขที่ 6-10 ออกมาสรุปบทความ

ก่อนจะหมดเวลาเรียนอาจารย์ได้มอบหมาย(Delegate)ให้ไปศึกษา(Study)

ดูวิดีโอเรื่องความลับของแสงแล้วสรุปได้ว่า..

        ได้เรียนรู้เกี่ยวกับธรรมชาติบนโลกนี้นี้ การเกิดลม ฝน แสง สีและเสียง การมองเห็นสิ่งต่างๆ มีทั้งความมืดและความสว่าง การมองเห็นแสงที่มีความเร็วมากถึง 300,000 กิโลเมตรต่อวินาที ซึ่งถ้าเป็นมนุษย์ก็จะสามารถวิ่งได้รอบโลกประมาณ7รอบใน1วินาทีเลย แสงช่วยให้เห็นสิ่งต่างๆได้ เกิดจากการสะท้อนของแสงเข้ามาทางตาของเรา ทำให้เรามองเห็นสิ่งของต่างๆได้ ตาของเราคือจอสำหรับรับแสงสะท้อนมาจากสิ่งของที่เห็น ถ้าเราแสบตาเมื่อมองแสงแดดหรือแสงไฟนั้นเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของปริมาณแสงเร็วเกินไปทำให้ตาของเรายังปรับตามไม่ทันจึงทำให้แสบตา นอกจากแสงที่มีความสำคัญแล้วยังมีดวงอาทิตย์ให้แสงสว่างกับมนุษย์ได้ตลอดเวลา แสงจะเดินทางเป็นเส้นตรง วัตถุบนโลกของเราเมื่อมีแสงมากระทบแล้วก็มีความแตกต่างกัน3ลักษณะ คือ วัตถุโปร่งแสง วัตถุโปร่งใส วัตถุทึบแสง การเดินทางของแสงจะเป็นเส้นตรง ซึ่งตาของมนุษย์ก็จะมีรูเล็กๆคือรูรับแสง แต่สมองของเราจะช่วยให้กลับบ้านภาพให้เป็นปกติโดยอัตโนมัติ คุณสมบัติของแสงมีประโยชน์มากมาย เช่น การสะท้อนแสง การหักเหของแสง เป็นต้น การที่เรามองเห็นวัตถุที่มีสีแตกต่างกัน เพราะว่าวัตถุบนโลกใบนี้มีสีในตัวของมันเอง ทำให้มีการสะท้อนแสงและการดูดกลืนแสงสีที่แตกต่างกัน เมื่อมีการกระทบวัตถุก็จะดูดกลืนแสง แล้วสะท้อนสีที่มีสีเดียวกันออกมา จึงทำให้เราเห็นสีของต่างๆของวัตถุ เงาก็เกิดจากการแสงเหมือนกัน 

การนำไปประยุกต์ใช้

          เนื้อหาที่ได้เรียนวันนี้สามารถนำไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนให้ถูกต้องเหมาะสมกับวัย เพื่อนำทักษะวิทยาศาสตร์ที่เรียนรู้ไปประยุกต์ใช้กับเด็กและหาคำตอบ ข้อมูล ความรู้ ไปพร้อมๆกับเด็ก นอกจากนี้ยังมีทั้งแนวคิดพื้นฐาน วิธีการ เจตคติ ความสำคัญและประโยชน์ของวิทยาศาสตร์ การเชื่อมั่นในตนเอง การคิด  การรวิเคราะห์ให้รอบด้าน สามารถนำสิ่งเหล่านี้ไปใช้ในอนาคตได้อีกด้วย

              การประเมินผล

       ประเมินตนเอง >>  วันนี้เข้าเรียนตรงเวลา วางรองเท้าเป็นระเบียบ แต่งกายเรียบร้อย ตั้งใจฟังอาจารย์สอนและที่อาจารย์อธิบายรายละเอียดต่างๆ มีการแสดงความคิดเห็นร่วมกับอาจารย์

        ประเมินเพื่อน>> วันนี้เพื่อนๆเข้าเรียนตรงเวลา วางรองเท้าเป็นระเบียบ แต่งกายเรียบร้อย ตั้งใจฟังอาจารย์และแสดงความคิดเห็นต่างๆภายในชั้นเรียน

        ประเมินอาจารย์>> วันนี้อาจารย์มาสอนตรงเวลา มีการให้ผู้เรียนได้แสดงความคิดเห็นในเนื้อหาและงานที่ได้รับมอบหมาย ซึ่งเป็นการฝึกให้นักศึกษากล้าที่จะแสดงความคิดเห็น

     

ครั้งที่ 4

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย( EAED3207 )

อาจารย์ผู้สอน  อาจารย์จินตนา  สุขสำราญ

วัน/เดือน/ปี  11 กันยายน พ.ศ 2557

ครั้งที่  4  กลุ่มเรียน  101  (วันพฤหัสตอนเช้า)

เวลาเข้าเรียน  08.30-12.20 น.  ห้อง 233  อาคาร 2

ความรู้ที่ได้รับในวันนี้ (Knowle)

วันนี้เพื่อนเลขที่ 1-5 ได้ออกมาพูดบทความให้กับเพื่อนๆในห้องได้ฟัง

แต่เพื่อนเลขที่ 4 ไม่มาเลยมีเพื่อนออกมาพูดแค่ 4 คน

....ดังรูป....

หลังจากที่เพื่อนพูดจบอาจารย์ได้นำเข้าสู่บทเรียนตามหัวข้อดังต่อไปนี้...

            

การประยุกต์ใช้

   สามารถนำความรู้ไปใช้และเป็นเทคนิคความรู้ในการสอนได้ ได้รู้ว่าเด็กไม่จำเป็นต้องเรียนแต่ในห้องเรียนเพียงอย่างเดียวสามารถเรียนรู้ได้นอกห้องหรือสถานที่ต่างๆได้หลากหลาย

ประเมินผล

ตนเอง >> ไม่ค่อยมีความตั้งใจเรียนในห้อง เพราะมีอาการเพลีย ง่วงนอน เลยไม่ค่อยจะตอบคำถามหรือคิดอะไร

เพื่อน >> ส่วนใหญ่ให้ความร่วมมือกันดี แต่ก็มีส่วนน้อยที่คุยกัน ไม่ฟังเวลาอาจารย์สอน 

อาจารย์ >> อธิบาย ขยายความให้นักศึกษาได้เรียนรู้กว้างมากขึ้น มีความตั้งใจในการสอนดีมาก

    

ครั้งที่ 3

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย( EAED3207 )

อาจารย์ผู้สอน  อาจารย์จินตนา  สุขสำราญ

วัน/เดือน/ปี  4 กันยายน พ.ศ 2557

ครั้งที่  3  กลุ่มเรียน  101  (วันพฤหัสตอนเช้า)

เวลาเข้าเรียน  08.30-12.20 น.  ห้อง 233  อาคาร 2

   ความรู้ที่ได้รับ (Knowledge)

ต้นชั่วโมง(the Hour) อาจารย์ได้ทบทวน(review) เนื้อหาของสัปดาห์ที่แล้วให้กับเพื่อนๆที่ไม่ได้มาในสัปดาห์ที่แล้ว

      เนื้อหาที่เรียนในวันนี้คือ..

              รูปแบบการเรียนของเด็กปฐมวัย

       

*คุณลักษณะตามวัยของเด็กอายุ 3-5 ปี กำหนดไว้ในหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พ.ศ. 2546

*ธรรมชาติของเด็กปฐมวัย (อายุ3-5 ปี)

*ทฤษฎีการเรียนรู้ (learning theory)

          คือกระบวนการที่ทำให้คนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ความคิด คนสามารถเรียนได้จากการได้ยินการสัมผัส การอ่าน การใช้เทคโนโลยี การเรียนรู้ของเด็กและผู้ใหญ่จะต่างกัน เด็กจะเรียนรู้ด้วยการเรียนในห้อง การซักถาม ผู้ใหญ่มักเรียนรู้ด้วยประสบการณ์ที่มีอยู่ แต่การเรียนรู้จะเกิดขึ้นจากประสบการณ์ที่ผู้สอนนำเสนอ โดยการปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้สอนและผู้เรียน ผู้สอนจะเป็นผู้ที่สร้างบรรยากาศทางจิตวิทยาที่เอื้ออำนวยต่อการเรียนรู้ ที่จะให้เกิดขึ้นเป็นรูปแบบใดก็ได้เช่น ความเป็นกันเอง ความเข้มงวดกวดขัน หรือความไม่มีระเบียบวินัย สิ่งเหล่านี้ผู้สอนจะเป็นผู้สร้างเงื่อนไข และสถานการณ์เรียนรู้ให้กับผู้เรียน ดังนั้น ผู้สอนจะต้องพิจารณาเลือกรูปแบบการสอน รวมทั้งการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้เรียน

     - ทฤษฎีการวางเงื่อนไขแบบคลาสสิคของพาฟลอฟ (Pavlov)

ทฤษฎีการวางเงื่อนไขแบบคลาสสิค (Classical Conditioning) ผู้ที่ทำการศึกษาทดลองในเรื่องนี้คือ พาฟลอฟ (Pavlov) ทำการศึกษาทดลองกับสุนัข โดยฝึกสุนัขให้ยืนนิ่งอยู่ในที่ตรึงในห้องทดลอง ที่ข้างแก้มของสุนัขติดเครื่องมือวัดระดับการไหลของน้ำลาย การทดลองแบ่งออกเป็น 3 ขั้น คือ ก่อนการวางเงื่อนไข ระหว่างการวางเงื่อนไข และหลังการวางเงื่อนไข 
ขั้นที่ 1 เสียงกระดิ่ง (CS) ไม่มีน้ำลาย ผงเนื้อ (UCS) น้ำลายไหล (UCR) 
ขั้นที่ 2 เสียงกระดิ่ง น้ำลายไหล (UCR) และผงเนื้อ (UCS) ทำขั้นที่ 2 ซ้ำกันหลาย ๆ ครั้ง 
ขั้นที่ 3 เสียงกระดิ่ง (CS) น้ำลายไหล (CR) 
การเรียนรู้แบบวางเงื่อนไขแบบคลาสสิคคือการตอบสนองที่เป็นไปโดยอัตโนมัติเมื่อนำสิ่งเร้าใหม่มาควบคู่กับสิ่งเร้าเดิม ซึ่งนักจิตวิทยาเรียกพฤติกรรมการตอบสนองนี้ว่าพฤติกรรมเรสปอนเด้นท์
ภาพ แสดงผลการทดลอง
1. คำศัพท์ที่สำคัญในการศึกษาทดลองของพาฟลอฟ 
สิ่งเร้าที่เป็นกลาง (Neutral Stimulus) คือสิ่งเร้าที่ไม่ก่อให้เกิดการตอบสนอง ซึ่งในที่นี้ก็คือ เสียงกระดิ่งในขั้นที่ 1 สิ่งเร้าที่ไม่ได้วางเงื่อนไข (Unconditioned Stimulus หรือ US) คือสิ่งเร้าที่ก่อให้เกิดการตอบสนองได้ตามธรรมชาติ ซึ่งในที่นี้ก็คือ อาหาร สิ่งเร้าที่วางเงื่อนไข (Conditioned Stimulus หรือ CS) คือสิ่งเร้าที่ทำให้เกิดการตอบสนองได้หลังจากถูกวางเงื่อน ไขแล้ว ซึ่งในที่นี้ก็คือ เสียงกระดิ่ง การตอบสนองที่ไม่ได้ถูกวางเงื่อนไข (Unconditional Response หรือ UCR) คือการตอบสนองที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ การตอบสนองที่ถูกวางเงื่อนไข (Conditional Response หรือ CR) คือการตอบสนองอันเป็นผลมาจากการเรียนรู้ที่ถูกวางเงื่อนไขแล้ว
กระบวนการที่สำคัญ 3 ประการ อันเป็นผลจากการเรียนรู้แบบวางเงื่อนไข คือ การแผ่ขยาย คือความสามารถของอินทรีย์ที่จะตอบสนองในลักษณะเดิมต่อสิ่งเร้าที่มีความคล้ายคลึงกันได้ การจำแนก คือ ความสามารถของอินทรีย์ในการที่จะจำแนกความแตกต่างของสิ่งเร้าได้ การลบพฤติกรรมชั่วคราว คือ การที่พฤติกรรม การตอบสนองลดน้อยลงอันเป็นผลเนื่องจากการที่ไม่ได้รับสิ่งเร้าที่ไม่ได้ถูกวางเงื่อนไข ซึ่งในที่นี้ก็คือรางวัลหรือสิ่งที่ต้องการนั่นเอง
การฟื้นตัวของการตอบสนองที่วางเงื่อนไข หลังจากเกิดการลบพฤติกรรมชั่วคราวแล้ว สักระยะหนึ่งพฤติกรรมที่ถูกลบเงื่อนไขแล้วอาจฟื้นตัวเกิดขึ้นมาอีกได้รับการกระตุ้นโดยสิ่งเร้าที่วางเงื่อนไข 

2. กระบวนการสำคัญอันเกิดจากการเรียนรู้ของพาฟลอฟ
กระบวนการที่สำคัญ 3 ประการ อันเป็นผลจากการเรียนรู้แบบวางเงื่อนไข คือ การแผ่ขยาย คือความสามารถของอินทรีย์ที่จะตอบสนองในลักษณะเดิมต่อสิ่งเร้าที่มีความคล้ายคลึงกันได้ การจำแนก คือ ความสามารถของอินทรีย์ในการที่จะจำแนกความแตกต่างของสิ่งเร้าได้ การลบพฤติกรรมชั่วคราว คือ การที่พฤติกรรม การตอบสนองลดน้อยลงอันเป็นผลเนื่องจากการที่ไม่ได้รับสิ่งเร้าที่ไม่ได้ถูกวางเงื่อนไข ซึ่งในที่นี้ก็คือรางวัลหรือสิ่งที่ต้องการนั่นเอง
การฟื้นตัวของการตอบสนองที่วางเงื่อนไข หลังจากเกิดการลบพฤติกรรมชั่วคราวแล้ว สักระยะหนึ่งพฤติกรรมที่ถูกลบเงื่อนไขแล้วอาจฟื้นตัวเกิดขึ้นมาอีกได้รับการกระตุ้นโดยสิ่งเร้าที่วางเงื่อนไข

ขั้นการทดลอง
1.  ก่อนวางเงื่อนไข

           ให้ผงเนื้อ   ------> น้ำลายไหล
           เคาะกระดิ่ง ------> น้ำลายไม่ไหล

2.  ขณะกำลังวางเงื่อนไข

        ให้ผงเนื้อ + เคาะกระดิ่ง  -----> น้ำลายไหล

3.  หลังการวางเงื่อนไข

         เคาะกระดิ่ง  ----->  น้ำลายไหล

*หลักการ / แนวคิดสู่การพัฒนาเด็ก

-อาร์โนลด์ กีเซล (Arnold Gesell)

 เป็นนักจิตวิทยาที่มีความเชื่อในเรื่องของความเจริญเติบโตตามวุฒิภาวะ โดย

• ขั้นพัฒนาการตามทฤษฎีของกีเซล

- Cephalocaudal - Proximal distal
(reciprocal interweaving)
asymmetry)
maturation)

กล่าวว่า “วุฒิภาวะเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ

อย่างมีระเบียบ โดยที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับสิ่งเร้าภายนอก” กีเซล

เชื่อว่าพฤติกรรมของเด็กจะเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงทาง

สรีระวิทยา ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมขึ้น การฝึกฝนหรือ

การเรียนรู้ไม่ว่าลักษณะใดก็ตาม จะไม่ก่อให้เกิดประโยชน์

และเป็นการเสียเวลาโดยใช่เหตุ ถ้าหากร่างกายยังไม่พร้อม

หรือยังไม่มีวุฒิภาวะ

• ขั้นพัฒนาการตามทฤษฎีของกีเซล

1. ทิศทางของการพัฒนาการ (development direction)

2. พัฒนาการมีความสัมพันธ์กันและเกี่ยวเนื่องกัน

3. พัฒนาการมีการใช้กิจกรรมร่วมกัน (functional

4. การพัฒนาต่าง ๆ เป็นผลมาจากวุฒิภาวะ (individuating

            -ซิกมันต์ ฟรอยด์ (Sigmond Freud) 

เป็นนักจิตวิทยาชาวออสเตรียที่มีความเชื่อว่าพัฒนาการบุคลิกภาพของคน

•  ขึ้นอยู่กับการตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐานทางด้านสรีระ หรือที่เขาเรียกว่าแรงขับโดยสัญชาติญาณ แรงขับดังกล่าวมี 3 ประเภท ได้แก่ แรงขับทางเพศหรือความต้องการตอบสนองทางเพศ (libido) แรงขับหรือความต้องการที่จะมีชีวิตอยู่ (life-preserving drive) และแรงขับหรือความต้องการที่จะแสดงความก้าวร้าว (aggressive drive)

-อีริค อีริคสัน (Erik H. Erikson)

 เป็นนักจิตวิทยาพัฒนาการที่มีชื่อเสียงและให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมมาก
*ขั้นพัฒนาการตามทฤษฎีของอีริคสัน

(Trust versus Mistrust) ช่วงแรกเกิด – 1 ปี
และไม่แน่ใจ (Autonomy versus Doubt or Shame) ช่วง 1 – 3 ปี
versus Guilt) ช่วง 3 – 6 ปี

มีแนวคิดว่าวัยเด็กเป็นวัยที่สำ คัญและพร้อมเรียนรู้

สิ่งแวดล้อมรอบตัว หากประสบการณ์และสภาพแวดล้อม

รอบตัวเด็กดี เด็กจะมองโลกในแง่ดี มีความเชื่อมั่นในตนเอง

ในทางตรงกันข้ามหากประสบการณ์และสภาพแวดล้อมไม่ดี

ไม่เอื้อหรือส่งเสริมต่อการเรียนรู้ของเด็ก เด็กจะกลายเป็นคน

มองโลกในแง่ร้าย ไม่ไว้วางใจผู้อื่น ขาดความเชื่อมั่นใน

ตนเอง

* ขั้นพัฒนาการตามทฤษฎีของอีริคสัน

•  ขั้นที่ 1 ความรู้สึกไว้วางใจ กับความรู้สึกไม่ไว้วางใจ
• ขั้นที่ 2 ความรู้สึกเป็นตัวของตัวเอง กับความละอายใจ
• ขั้นที่ 3 การมีความคิดริเริ่มกับความรู้สึกผิด (Initiative

-เพียเจท์ (Jean Piaget)

นักจิตวิทยาชาวสวิส ได้แนวความคิดเกี่ยวกับขบวนการปรับเข้าสู่โครงสร้างเข้าไปผสมผสานกลมกลืนกับความรู้เดิมที่มีอยู่ ซึ่งการรับรู้ทฤษฎีพัฒนาการด้านการรู้ของเพียเจท์

นี้จะเกิดขึ้นเมื่อเด็กมองเห็นสิ่งใหม่ในแง่ของสิ่งเดิมที่เคยรู้จักAccommodation หมายถึง การนำความรู้ใหม่ที่ได้รับไปปรับปรุงความคิดให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้อย่างเหมาะสม

และการจัดปรับขยายโครงสร้าง

ทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพัฒนาการการเรียนรู้ของเด็ก

และพัฒนาการทางสติปัญญา ตามแนวความคิดของเพียเจท์

ได้อธิบายถึงพัฒนาการทางความคิดและสติปัญญาใน

ความเห็นของเขาว่า บุคคลสามารถคิด ดัดแปลงความคิดและ

แสดงความคิดของตนออกมาได้ ย่อมเป็นผลมาจาก

ขบวนการปรับเข้าสู่โครงสร้าง (assimilation) และการจัดปรับ

ขยายโครงสร้าง (accommodation) โดยผลของการทำงาน

ดังกล่าวจะเกิดเป็นโครงสร้างขึ้น (schema)

• Assimilation หมายถึง การที่เด็กนำเอาสิ่งที่ตนรับรู้ใหม่

ขั้นที่ 1 ขั้นประสาทสัมผัสและการเคลื่อนไหว(Sensorimotor Stage) อายุแรกเกิด – 2 ปี

ขั้นที่ 2 ขั้นก่อนการคิดอย่างมีเหตุผล (PreoperationalStage) อายุ 2 – 7 ปี แบ่งเป็นสองระยะ- ระยะที่ 1 ขั้นก่อนความคิดรวบยอด (PreconceptualThought) อายุ 2 – 4 ปี- ระยะที่ 2 ขั้นคิดได้เองโดยไม่รู้เหตุผล (Intuitive Thought)อายุ 4 – 7 ปี

        - ดิวอี้ (John Dewey) 

เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ตัดสินใจด้วยตนเอง ผู้สอน มีหน้าที่ช่วยเหลือ ให้คำปรึกษา “การเรียนรู้เกิดจากการกระทำ(Learning by doing)”

         -สกินเนอร์ (B.F. Skinner) 

การเรียนรู้แบบการกระทำ และการเสริมแรง ทั้งบวก และลบ

         -เฟรอเบล(Froeble)

• ควรส่งเสริมพัฒนาการตามธรรมชาติของเด็กด้วยการกระตุ้นให้เกิดความคิดสร้างสรรค์

        - เอลคายน์(Elkind)

• การเร่งเด็กให้เรียนรู้แต่เล็กเป็นอันตรายต่อเด็ก

     

*การเรียนรู้อย่างมีความสุข

*สรุป หลักการจัดการศึกษาสำหรับเด็กปฐมวัย

   

      พัฒนาเด็กให้ครบทุกพัฒนาการ  เน้นให้เด็กช่วยเหลือตนเองและอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข กิจกรรมที่จัดต้องมีความสมดุลยึดเด็กเป็นสำคัญและต้องประสานสัมพันธ์กับครอบครัวและชุมชน

 *การเรียนรู้แบบองค์รวม

การประยุกต์ใช้

   สามารถนำความรู้ที่ได้รับในวันนี้ไปเป็นแนวทางการสอนในอนาคตเมื่อต้องไปปฏิบัติการสอนหรือไปใช้ในการสอนจริง

การประเมิน

ตนเอง  >>  ตั้งใจฟังในการสอนของอาจารย์ได้ดี ไม่ค่อยตอบคำถามในวันนี้แต่งกายถูกระเบียบเข้าเรียนตรงเวลา

เพื่อน  >>  เพื่อนๆสนใจในการเรียนของอาจารย์ได้ดี อาจมีเพื่อนบางครั้งคุยกัน การแต่งกายส่วนใหญ่จะถูกระเบียบมีแค่ส่วนน้อยเท่านั้นที่ใส่กระโปรงสั้น

อาจารย์ >> อาจารย์เข้าสอนตรงเวลา เนื้อหาที่เตรียมมาสอนนั้นหลายเรื่องมาก ทำให้นักศึกษาได้เรียนรู้เพิ่มเติมมากขึ้นได้ความรู้ที่กว้างมากขึ้น

สรุปบทความ(article)

 

เรื่อง การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ( The Primary Science Teaching)

โดย.. มิสวัลลภา  ขุมหิรัญ

  วิทยาศาสตร์มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการดำรงชีวิตประจำวันของมนุษย์ ตลอดชีวิตของทุกคนต่างก็มีความเกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์ทั้งสิ้น วิทยาศาสตร์จึงมีความสำคัญที่จะทำให้คนได้พัฒนาวิธีคิด ทั้งความคิดเป็นเหตุเป็นผล คิดสร้างสรรค์ คิดวิเคราะห์ วิจารณ์รวมถึงการนำความรู้ไปใช้อย่างสร้างสรรค์ มีเหตุผล มีคุณธรรม นอกจากนี้ยังช่วยให้คนมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ การดูแลรักษาตลอดจนการพัฒนาสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติอย่างสมดุลและยั่งยืน การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ควรเน้นให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางเปิดโอกาสให้เด็กมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมมีประสบการณ์ตรง ได้ลงมือปฏิบัติจริงโดยมีครูเป็นผู้ตอบสนองความสนในของเด็กและส่งเสริมการจัดโครงสร้างความคิดจากประสบการณ์ เพื่อพัฒนามุมมองและความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์ รวมถึงการส่งเสริมทัศนคติเกี่ยวกับการดูแลและมีความรับผิดชอบที่รักษาสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวอย่างเหมาะสมตามวัย 

หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544 โดยมีหลักในการเลือกเนื้อหา 3 ประการดังนี้ 
1.ขอบเขตเนื้อหาวิทยาศาสตร์ 
2.ความเหมาะสมต่อพัฒนาการและความสามารถในการเรียนรู้ของเด็ก 
3.สามารถนำไปปฏิบัติจริงได้ 

เป้าหมายสำคัญในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์คือ 
1.แสดงความตระหนักรู้เกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้นผ่านการลงมือปฏิบัติ การสำรวจ การสังเกต การตั้งคำถาม และการแลกเปลี่ยนสิ่งที่ค้นพบ 
2.ดำเนินการสืบเสาะหาความรู้อย่างๆด้วยตนเอง อย่างเสรีและตามแยยที่กำหนดให้ 
3.แสดงความเข้าใจและรู้จักดูแลรักษาธรรมชาติ 
4.สืบค้นและสนทนาเกี่ยวกับลักษณะและองค์ประกอบของสิ่งต่างและใช้สิ่งเหล่านั้นได้อย่างปลอดภัย 
5.รู้และสามารถใช้สิ่งของที่เป็นเทคโนโลยีอย่างง่ายๆได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัย 
6.เพื่อให้มีจิตวิทยาศาสตร์ มีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์

การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ระดับปฐมวัยควรส่งเสริมด้านต่างๆดังนี้ 

1.สนับสนุนและส่งเสริมความอยากรู้อยากเห็นของเด็ก 
2.สนับสนุนและส่งเสริมความต้องการในการตั้งคำถาม 
3.ส่งเสริมการใช้ประสาทสัมผัสในการเรียนรู้ สำรวจ ตรวจสอบ จำแนกสิ่งต่างๆ 
4.ส่งเสริมกระบวนการคิด 
5.ส่งเสริมจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ 
6.ส่งเสริมความสนใจในการดูแลและรับผิดชอบต่อสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัว 
7.เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงความรู้สึกชื่นชมยินดีในธรรมชาติ 

-ผลที่ได้รับจากการศึกษาเอกสารแนวทางการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ปฐมวัยคือได้ทราบ 
หลักการและความสำคัญ เป้าหมาย บทบาทการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ระดับปฐมวัย และแนวทางการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย ซึ่งจะได้นำแนวทางนี้ไปจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ต่อไป